MRNA als sleutel tot verbeteren mogelijke Duchenne-therapieën

Voor de ziekte van Duchenne worden verschillende mogelijke medicijnen getest. Deze medicijnen lijken echter nog niet optimaal te werken, waarvoor verschillende verklaringen zijn. In dit onderzoek wordt één van deze verklaringen getest.

Onderzoekers:	dr. P. Spitali & dr. A. Aartsma-Rus
Centrum:	LUMC Leiden
Looptijd:	01-09-2014 t/m 01-09-2018
Bedrag:	€249.609,- (financiering door Zwaluwen Jeugd Actie)

Achtergrond

Duchenne spierdystrofie is een erfelijke spierziekte, die vrijwel alleen bij jongens voorkomt,  en de spieren aantast en verzwakt. De eerste verschijnselen zijn dikwijls zichtbaar voor het tweede levensjaar. De spieren van met name bovenbenen en later ook de bovenarmen zijn zwak en het uithoudingsvermogen beperkt. In de loop der jaren neemt de spierkracht af en de meeste kinderen hebben tussen hun achtste en twaalfde een rolstoel nodig.

Momenteel worden verschillende mogelijke medicijnen getest die de ziekte van Duchenne kunnen verbeteren. De meeste van deze middelen maken gebruik van de zogenaamde exon skipping strategie. Hierbij wordt de erfelijke fout in het dystrofine-gen op het niveau van het DNA gerepareerd, waardoor het missende dystrofine-eiwit weer wordt aangemaakt. De eerste resultaten van studies met deze middelen zijn voorzichtig positief, maar de medicijnen lijken nog niet optimaal te werken. Hiervoor zijn een aantal mogelijke verklaringen. Zo hebben Duchenne-patiënten een verminderde hoeveelheid boodschapper-RNA (mRNA), het molecuul dat de vertaalstap is tussen het dystrofine-gen en het eiwit. Daardoor wordt er minder van het dystrofine-eiwit aangemaakt.

Doel

In dit onderzoek zal worden gekeken waarom er minder dystrofine-mRNA wordt gemaakt. Er zijn twee mogelijke redenen. Ten eerste zou het kunnen dat Duchenne-patiënten bepaalde veranderingen in het DNA hebben. Een tweede mogelijke reden is dat het mRNA instabiel is en dus snel wordt afgebroken. De onderzoekers zullen innovatieve technieken gebruiken om deze twee hypothesen te toetsen. Gedetailleerde kennis over het mechanisme achter de verminderde hoeveelheid mRNA zal hopelijk bijdragen tot het verbeteren van de behandelmethoden die momenteel getest worden.

Resultaten

In het eerste jaar van het onderzoek zijn protocollen verzameld waarin beschreven staat hoe mRNA-eiwit complexen geïsoleerd worden en hoe deze complexen geanalyseerd kunnen worden. Met deze achtergrondinformatie hebben de onderzoekers methoden ontwikkeld om vergelijkbare experimenten te doen in het Leidse laboratorium.

In het tweede jaar van het onderzoek werd de stabiliteit van het dystrofine-mRNA met deze technieken bestudeerd. In samenwerking met andere experts op dit gebied uit Italië, Spanje, Nederland en Engeland, werden in verschillende laboratoria experimenten uitgevoerd. Zo werd een experiment opgezet om uit te zoeken welke eiwitten aan het dystrofine-mRNA kunnen binden. Deze eiwitten kunnen de stabiliteit van het dystrofine-mRNA mogelijk beïnvloeden.

De Zwaluwen Jeugd Actie werkt samen met het Prinses Beatrix Spierfonds, Spieren voor Spieren en de KNVB. De helft van de opbrengst is bestemd voor onderzoek naar spierziekten bij kinderen. In 2014 is hiermee dit Duchenne-onderzoek mede mogelijk gemaakt. Meer info op www.zwaluwenjeugdactie.nl